inspirerende kunstvormen

Voor ‘kunst als coach’ kun je de symboliek van beeldende kunst gebruiken, of je kunt je onderdompelen in immersieve kunst. Je hoeft niets van kunst te weten of te begrijpen om het effect ervan te kunnen benutten.  Ik noem hieronder een aantal voorbeelden van kunstvormen die daarbij tot inspiratie kunnen zijn.  Bij elke kunstvorm zijn natuurlijk vele voorbeelden te vinden. Op de pagina inspirerende kunstwerken kun je er een aantal vinden waar ik ervaring mee heb. 

Immersieve kunst

Voor mij vormt immersieve kunst een verfrissend en intens voorbeeld van de kunst die je nieuwe perspectieven kan laten zien, en je zo op een andere manier naar jezelf en jouw vragen laat kijken.

Immersieve kunst is kunst waarin je je onderdompelt, zoals het woord immersief zegt. Het is zo aanwezig dat je niet anders kunt dan je ertoe verhouden; in het hier en nu. Het gaat om de ervaring en niet alleen om de voorstelling. Door deze onderdompeling neem je bijna als vanzelf een andere positie in, deels letterlijk, deels figuurlijk; een andere positie t.o.v. het kunstwerk, de wereld en mensen om je heen. Dat zet aan tot denken, en kan nieuwe invalshoeken geven. Door de onderdompeling kun je soms een sterker contact met je’zelf’ ervaren. Dit kan je steviger doen staan en zo je groei en ontwikkeling steunen, doordat het makkelijker is om te reflecteren.

Veel Land Art is immersieve kunst. En er zijn ook allerlei andere kunstwerken waarin je je kunt onderdompelen. Hiernaast Open Ended van Richard Serra. Een nog groter kunstwerk van hem, maar wel vergelijkbaar, staat in Bilbao, in het Guggenheim museum. Mijn eigen ervaring in dat kunstwerk was bijzonder intens. Een verslag hiervan vind je hier….

Open ended, Richard Serra.

Museum Voorlinden, Wassenaar

Land Art

Een belangrijke groep kunstwerken waar je je als bezoeker redelijk ongestoord in kunt onderdompelen is de Land Art. Ze staan in de buitenlucht, en zijn dermate groot dat je er doorheen of langs kunt wandelen, er middenin kunt staan.  

Ik ben een groot fan van Land Art. Land Art is kunst die inspeelt op landschapskenmerken, en zijn betekenis juist krijgt in de context met het landschap. Gelukkig hebben we in Nederland veel Land Art, en is er in de Flevopolder een flink aantal Land Art kunstwerken dat zich uitstekend leent voor coach sessies.

Een wandeling langs het kunstwerk, of een coachsessie waarin het kunstwerk een rol speelt; beide zijn zeer geschikt voor coaching, en de meeste van deze Land Art in Flevoland leent zich daar uitstekend voor.

Een imposant voorbeeld vormen de Deltawerken van RAAAF. Wat ooit een testlocatie voor de Deltawerken was, Meer lezen

Deltawerken. RAAAF Atelier. Land Art Flevoland

ervaringen van coachees met land art

Een aantal mensen heb ik gecoacht bij een Land Art kunstwerk in Flevoland, met hun eigen specifieke vraag.  Hieronder enkele ervaringen van deze mensen, in hun eigen woorden. De 3 foto’s komen van de site van Land Art Flevoland. 

Groene kathedraal van Marinus Boezem

“De “coachingsvraag” voor deze sessie was de wens om mijn rugzak vol met life events dichterbij mijzelf te brengen, zodat de inhoud hiervan als onderdeel van wie ik ben en dus op een andere manier meegedragen wordt. Door deze rugzak ben ik voorzichtiger geworden, omdat ik me kwetsbaar voel en behoefte heb om controle te hebben over wat ik wel en niet doe.   Lees verder 

Exposure van Antony Gormley

In september 2021 heeft Ineke mij meegenomen naar het indrukwekkende kunstwerk Exposure. Met haar zelfontwikkelde aanpak “Kunst als coach” nam Ineke mij mee om aan de hand van dit kunstwerk te gaan stoeien met een eigen vraagstuk. Intrigerend is de ervaring waarbij de wisseling van perspectief op het kunstwerk leidt tot een afwisselende kijk op dat eigen vraagstuk.  Lees verder 

Sea level van Richard Serra

“Precies op het moment dat ik werd gevraagd om te solliciteren op een heel uitdagende en verantwoordelijke baan, kreeg ik de mogelijkheid om met Ineke een coachingsgesprek te voeren, geïnspireerd door een kunstwerk in de Flevopolder. Die nieuwe baan trok me erg aan maar schrikte me tegelijkertijd ook af. Zou ik staande kunnen blijven in een rol met zoveel verantwoordelijkheid, …..         Lees verder

Beeldende kunst

Beeldende kunst, van schilderij tot beeld, tot fotografie, kan van alles uitdrukken wat je aanspreekt of raakt. Juist omdat het zo visueel is, is deze kracht enorm, en kan het je dingen duidelijk maken die je wellicht onbewust wel weet, maar die je niet eenvoudig in woorden kunt uitdrukken. Als je gewoon als kunstliefhebber door het museum loopt zie je veel kunstwerken, waarvan er (slechts) een aantal je echt raken. Dit kan een mooi beginpunt zijn voor reflectie. Als je als coach met een coachee in een museum loopt kan een nadeel zijn dat de locatie in een museum je niet de rust biedt voor een coachgesprek. Je kunt dan ook het kunstwerk dat de coachee aanspreekt verder rustig bespreken in een gesprekssetting. Dit is anders dan bij de immersieve kunst, waar de aanwezigheid in het kunstwerk zelf, deel uitmaakt van de coachsessie. 

Het kunstwerk hiernaast is gemaakt van de hondenlabels van het leger.  Voor mij, en voor meerdere mensen die ik heb gecoacht, drukt het de kracht uit van ‘ergens bij horen’ en hoe het geheel heel anders kan zijn dan de afzonderlijke onderdelen. Ik ben niet zelf bij het kunstwerk geweest, maar het concept is zo sterk dat ook zonder dat de symboliek al tot je doordringt.  

Net-zero transition. Simone Tramonte.

World Press Photo, 2023. 

Diverse andere kunstvormen

Uiteindelijk zit de kracht van kunst als coach erin dat je de vraag stelt: Waarom raakt dit kunstwerk mij? En wat vertelt me dat over mezelf?

Als je deze vraag centraal stelt, zijn er natuurlijk vele kunstvormen die je verder kunnen brengen. Dit kan voor iedereen verschillend zijn. Performing arts, muziek, fotografie, film, dans, en ga zo maar door. Laat je niet beperken door de vele voorbeelden hier, maar vooral inspireren om na te denken wat jou raakt. Wat resoneert? En wat kan dat jou vertellen?

Wat zeggen cliënten over coaching met kunst?

 “Zonder de zeggingskracht van het kunstwerk en de kundigheid van Ineke had ik waarschijnlijk een mooie kans voorbij laten gaan, terwijl ik er uiteindelijk vol vertrouwen en enthousiasme “ja” op heb gezegd.

Intrigerend is de ervaring waarbij de wisseling van perspectief op het kunstwerk leidt tot een afwisselende kijk op mijn eigen vraagstuk.

Het kiezen van de locatie en het ervaren van de locatie hadden heel duidelijk een toegevoegde waarde. Het had een symboliserende en beschermende functie en de buitenlucht gaf ook ruimte en bewegingsvrijheid.”